Değerlendirme Süreci
Türk Yoğun Bakım Dergisi, Türk Yoğun Bakım Derneği'nin bilimsel, hakemli, açık erişim dergisidir. Bir makalenin gönderim süreci, aşağıdaki web sitesi üzerinden çevrimiçi bir gönderim sistemi aracılığıyla çevrimiçi olarak tamamlanmaktadır.
Hakemler de aynı adres üzerinden şifreleriyle kişisel sayfalarına erişebilirler.
Derginin ana kurallarına uygun olan makaleler, en az iki dış hakeme gönderilir ve makalenin yayımlanabilirliği hakkında görüşleri alınır. Hakem değerlendirmeleri tamamlanan makaleler, Editör ve Editörler Kurulu tarafından yeniden değerlendirilir ve kabul veya ret kararı verilir.
Herhangi bir hakemin çıkar çatışması varsa, gönderimi değerlendirmeyi kabul etmeden önce editöre bildirmesi gerekmektedir.
TYBD, araştırma ve yayın etiğinde en yüksek standartlara bağlıdır. Editörler, herhangi bir etik suistimal şüphesinde COPE yönergeleri, ICMJE Tavsiyeleri, CSE'nin Yayın Etiği Beyaz Kitabı, WAME kaynakları, WMA politikaları ve ORI gibi ilgili uluslararası yayın etiği yönergelerine uygun olarak hareket edecektir. Derginin editörler kurulu, hakemleri etik ihlalleri, etik dışı araştırma tasarımı, kopyalama, intihal gibi konularda yorum yapmaya teşvik eder. İntihal, tıbbi yazında en yaygın görülen etik sorunlardan biridir ve ciddi bir problem olarak ele alınır. TYBD, herhangi bir intihal biçimine müsamaha göstermez. Dergi politikası uyarınca gönderilen makaleler, en az iki kez inceleme sürecinde ve kabul sonrası benzerlik tarama yazılımlarıyla (örneğin iThenticate) benzerlik açısından taranır. Hakemlerin intihal şüphesi durumunda, editörler hakemlere benzerlik tarama araçlarından elde edilen bilgileri sağlayabilir.
Tüm araştırma çalışmaları için etik kurul onayı gerekmektedir ve bu, İnsanlar Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalar İçin Etik İlkeler Bildirgesi (son güncelleme: Ekim 2024, Helsinki, Finland), Laboratuvar Hayvanlarının Bakımı ve Kullanımı için Rehber (8. baskı, 2011) ve/veya Hayvanları İçeren Biyomedikal Araştırmalar için Uluslararası Yönlendirme İlkeleri (2012) gibi uluslararası anlaşmalara uygun olmalıdır. Gönderilen makale etik kurul onayı içermiyorsa, COPE yönergelerine göre değerlendirilecektir (Editörler İçin Kılavuz: Araştırma, Denetim ve Hizmet Değerlendirmeleri). Çalışmanın etik kurul onayı gerektirdiği belirlenirse, yazarlar inceleme sürecine devam edebilmek için bu onayı sağlamakla yükümlüdür.
Etik kurul onayı sağlayamazlarsa, makaleleri reddedilecek ve gerektiğinde çalışmanın etik kurul onayına sahip olması gerektiği belirtilerek ülkelerindeki ilgili kurumlara rapor edilecektir. Etik onay sağlanırsa, makalenin incelemesi devam edecektir. Çalışmanın etik kurul onayı gerektirmemesi durumunda, editörler kurulu incelemesinden sonra yazarların, çalışmanın gerçekleştirildiği ülkenin araştırma bütünlüğü kurallarına göre etik kurul onayı gerektirmediğini belirten bağımsız bir kuruldan alınmış bir belge veya etik kurul onayı sağlamaları istenecektir. Yazarlar bu belgelerden birini sağladıklarında inceleme süreci devam edecektir. Belgeleri sağlayamazlarsa, makale reddedilecektir.
İnsanlar üzerinde yapılan deneysel araştırmalarla ilgili makaleler için, hastaların ve gönüllülerin geçireceği işlemler hakkında ayrıntılı bilgi verildikten sonra bilgilendirilmiş onam alındığını gösteren bir ifadeye yer verilmelidir. Vaka raporları için de bilgilendirilmiş onam alınmalıdır. Tanınabilir fotoğrafların yayımlanabilmesi için hastadan yazılı izin alınması gerekmektedir. Konu/hayvanların herhangi bir acı, zarar veya rahatsızlığı hafifletmek amacıyla uygulanan işlemler açıkça belirtilmelidir. Yazarlar, uluslararası kabul görmüş kılavuzlara ve çalışmanın gerçekleştirildiği ülkedeki ilgili otoriteler tarafından yayımlanan kılavuzlara uygun hareket ettiklerini açıkça belirtmelidir. Dergi, ilgili otoriteden alınan Etik Kurul Onayının bir kopyasını istemektedir.
TYBD, hakemlerin makaleleri gizli tutmalarını şart koşar. Makale materyali, yayımlanana kadar herhangi bir şekilde kullanılamaz veya paylaşılamaz. Hakem suistimali şüphesi durumunda, TYBD, COPE akış şemasını izler. 'Hakemlerin Uyması Gereken Temel İlkeler' ve 'Hakemlerden Beklentiler' için COPE etik yönergelerine bakınız.
Hakemlerin, makalelerin SAGER yönergelerine uyup uymadığını kontrol etmeleri ve yazarları bu konuda teşvik etmeleri beklenir. Yazarlar, biyolojik özellikleri ifade eden 'cinsiyet' ve sosyal ve kültürel koşullarla şekillenen 'toplumsal cinsiyet' terimlerini karıştırmamaya dikkat etmelidir. Makale başlıkları ve/veya özetler çalışmanın hangi cinsiyet(ler) için geçerli olduğunu açıkça belirtmelidir. Yazarlar ayrıca, cinsiyet ve/veya toplumsal cinsiyet farklılıklarının öngörülüp öngörülmediğini belirlemeli, çalışmanın tasarımında cinsiyet ve/veya toplumsal cinsiyetin nasıl dikkate alındığını raporlamalı, uygun olduğunda cinsiyet ve/veya toplumsal cinsiyete göre ayrılmış veriler sağlamalı ve ilgili sonuçları tartışmalıdır.
Hakemler gerektiğinde 'Yazarlar için Talimatlar' sayfasına başvurabilirler. Makaleleri değerlendirirken aşağıdaki soruları kullanabilirler:
- Bu makalenin değerlendirilmesi ile ilgili bir çıkar çatışmanız var mı? (Uygun değilse 'yok' olarak belirtiniz.)
- Herhangi bir araştırma veya yayın etiği ihlali şüphesi var mı? Varsa ayrıntı veriniz.
- Makale, yayımlanmasını haklı çıkaracak yeni ve önemli bilgiler içeriyor mu?
- Başlık uygun mu?
- Özet, makalenin içeriğini açık ve doğru bir şekilde tanımlıyor mu?
- Problem net ve öz bir şekilde belirtilmiş mi?
- Yöntemler kapsamlı bir şekilde açıklanmış mı?
- Sonuç bölümü net ve tatmin edici mi?
- Yorumlar ve sonuçlar elde edilen sonuçlarla gerekçelendiriliyor mu?
- Alandaki diğer çalışmalara yeterli ve güncel atıflar sağlanmış mı?
- Dil kabul edilebilir bir düzeyde mi?
- Bu makalenin yayımlama önceliğini değerlendirin (1 en yüksek öncelik, 10 en düşük öncelik).
- Metinde uygun terminoloji kullanılmış mı?
- Şekil ve/veya tablolar yeterli mi?
- Makalenin kısaltılması gerekli mi?