Öz
Amaç:
Akut intoksikasyon olguları hayati risk taşıyan olgulardır. Bu sebeple hastaların yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) takibi uygundur. Bu çalışmadaki amacımız YBÜ’ye akut intoksikasyon tanısı ile kabul edilen olguların sıklığını, demografik özelliklerini, intoksikasyon etkenlerini ve mortalite oranlarını değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntem:
1 Nisan 2014-31 Mart 2018 tarihleri arasında YBÜ’ye akut intoksikasyon tanısı ile yatırılan hastaların kayıtları retrospektif olarak incelenerek çalışmaya dahil edildi.
Bulgular:
Çalışmaya alınan 300 hastanın %68,7’si n=206 kadın, %31,3’ü n=94 erkek ve yaş ortalaması 28,36±12,3 idi. Yaşların gruplara göre dağılımı %37,3 n=112 oranıyla en sık 21-30 yaş arasında, %3,7 n=11 oranıyla en az 61 yaş ve üzerindeki yaş grubunda izlendi. Hastaların %94,3’ünün n=283 intihar amaçlı ilaç ve/veya kimyasal madde aldıkları, %5,7’sinin n=17 ise yanlışlıkla veya kaza sonucu maruziyetlerinin olduğu saptandı. Hastaların %88’i ilaç intoksikasyonu, %6,3’ü kimyasal madde, %4’ü mantar intoksikasyonu, %1,4’ü uyuşturucu madde alımı, %0,3’ü yılan sokması gibi nedenlerden dolayı akut intoksikasyon tanısı ile YBÜ’ye kabul edildi. Hastaların sırayla n=55 antidepresan grubu, non-steorid anti-enflamatuvar ilaç grubu n=38, analjezik grubu n=37, antigribal ilaçlar n=34 aldığı belirlendi ve en sık yaz mevsiminde (%29,7) intoksikasyon girişimi olduğu saptandı. Antidepresan grupta en sık trisiklik antidepresan ilaçlar, analjezik grubunda en sık parasetamol, antiepileptik grubunda en çok karbamazepin, antigribal ilaçlardan ibuprufen + klorfeniramin kombinasyonu, antipsikotiklerden ketiapin, anksiyolitiklerden alprazolam, OAD grubunda metformin, PPI alan hastalardan pantoprazol en sık intoksikasyon etkeni olan ajanlardır. Olguların YBÜ’de ortalama yatış süresi 1,39±1,57 gün, mortalite oranı ise %0,67 idi.
Sonuç:
Akut intoksikasyon olguları hayati risk taşıyan klinik tablo oluşturabileceği için yoğun bakım ünitesinde takip edilmelidir. Bu hastalarda intoksikasyona neden olabilecek ilaç ve/veya kimyasal en kısa sürede saptanarak, gelişebilecek yan etkilere karşı uyanık olunmalı ve derhal tedaviye başlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Akut intoksikasyon, yoğun bakım, mortalite
Referanslar
- Griessenauer CJ, Richli M. Philippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim or Paracelsus (1493-1541). Biomedicine International 2013;4:55-6.
- Tunçok Y. Toksikoloji Tanımı ve Tarihçesi. Turkiye Klinikleri J Pharmacol-Special Topics 2003;1:1-5.
- Kaydu A, Akıl F, Araç E. Yoğun Bakım Ünitesinde Takip Edilen Akut İntoksikasyonlar: Retrospektif Değerlendirme. Van Med J 2017;24:232-7.
- Özayar E, Değerli S, Güleç H, ve ark. Yoğun Bakıma Kabul Edilen Zehirlenme Olgularının Retrospektif Analizi. Turk J Intensive Care 2011;3:59-62.
- Harmancı P. Dünya’daki Ve Türkiye’deki İntihar Olgularının Sosyodemografik Özellikler Açısından İncelenmesi. Hacettepe University Faculty Of Health Sciences Journal 2015:1.
- Yaylacı S, Genç AB, Demir MV, et al. Retrospective evaluation of patients at follow-up with acute poisoning in Intensive Care Unit. Niger J Clin Pract 2016;19:223-6.
- T.C. Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Zehirlenmeler Tanı ve Tedavi Rehberleri. 2007
- Bulut ER, Küçüker H, Bulut NS ve ark. İntiharın kısa tarihçesinden sebep ve yöntemlerine genel bir bakış. Cumhuriyet Med J 2012;34:128-37.
- Ersoy A, Kara D, Cangir CC, ve ark. Yoğun Bakımda İntoksikasyon Olgularının Değerlendirilmesi. Okmeydanı Med J 2013;29:72-5.
- Totoz T, Türk HŞ, Sayın P. ve ark. Yoğun bakım ünitemizdeki intoksikasyon olgularının geriye dönük incelenmesi. The Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital 2013;47:63-6.
- Karcıoğlu O, Demirel Y, Eser Z, ve ark. Acil Serviste İlac ile Zehirlenmeler: Bir Yıllık Olgu Serisi. Turk Emergeny Med J 2002;2:26-33.
Telif hakkı ve lisans
Telif hakkı © 2019 Yazar(lar). Açık erişimli bu makale, orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herhangi bir ortamda veya formatta sınırsız kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin veren Creative Commons Attribution License (CC BY) altında dağıtılmıştır.
