Amaç:

Hipofosfatemi yoğun bakım hastalarında sıklıkla görülmekte, mekanik ventilatörde ve yoğun bakımda kalış süresinde uzamaya neden olmaktadır. Bu çalışmamızda yoğun bakımda yatan hastalarda fosfat düzeylerinin prognostik değerini saptamayı amaçladık.

Gereç ve Yöntem:

1 Ocak 2009- 31 Aralık 2009 tarihleri arasında Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi yoğun bakımlarda solunum yetmezliği nedeniyle yatan tüm hastaların fosfat düzeyleri, yaş, cinsiyet, yatış süresi, mekanik ventilatörde kalış süresi, APACHE II skorları, kullandığı ilaçlar ve prognoz değerleri retrospektif olarak tarandı. Serum fosfat seviyesinin 2,5 mg/dL altında olması düşük ve 2,5-4,7 mg/dL arasında olması normal düzey olarak kabul edildi.

Bulgular:

Çalışmaya 139 hasta dahil edildi. Hastalardan %41’inda düşük fosfat düzeyi saptandı. Gruplar arasında yaş, cinsiyet ve APACHE II skorları bakımından istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı. Fosfat düzeyinin düşük olduğu hastalarda yatış süresi 20,16±16,31 gün olarak saptanırken, bu oran normal fosfat düzeyi saptanan hastalarda 12,62±12,43 gün olarak bulundu (p<0,05). Fosfat düzeyinin düşük olduğu grupta mekanik ventilatörde kalma süresi 17,54±16,27 gün olarak saptanırken, normal fosfat değerleri olan grupta bu oran 9,94±11,55 gün olarak saptandı (p<0,05). Düşük fosfat grubundaki hastalarda katekolamin, b-adrenerjik reseptör agonisti, diüretik ve glukokortikoid kullanımının daha fazla olduğu saptandı (p<0,05).

Sonuç:

Fosfat eksikliği neticesinde solunum yetmezlikli hastalarda mekanik ventilatör ve yoğun bakımda kalış süresi uzamaktadır. Fosfat eksikliğinin erken tanınması ve erken tedavisi için fosfat düzeylerinin sık şekilde takibini önermekteyiz. (Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi 2011; 9: 19-22)

Anahtar Kelimeler: Fosfat, yogun bakim