ÖZET
Amaç:
Yoğun bakım sürecinin aile üyeleri tarafından yönetilmesi ve umudun yüksek olması, yoğun bakım ünitesi (YBÜ) hastalarının iyileşme sürecine olumlu etki edebilir. Bu araştırma, YBÜ’de yatan hastaların aile üyelerinin umut ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem:
Araştırmanın evrenini yedi farklı YBÜ’de tedavi gören hastaların aile üyeleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi ise araştırmaya katılmaya gönüllü olan 99 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri tanımlayıcı bilgiler formu, Sürekli Umut ölçeği, Durumluk ve Sürekli Kaygı ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, tek yönlü varyans analizi, bağımsız örneklemlerde t-testi, Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular:
Araştırmada katılımcıların umut düzeyleri “yüksek”, kaygı düzeyleri ise “orta” düzeyde bulunmuştur. Hastanın yaşının ve aile üyelerinin medeni durumunun, eğitim, gelir düzeyinin umut ve kaygı düzeylerini etkilemediği saptanmıştır. Aile üyelerinin yaşının, evlerinde ve aile ilişkilerinde değişiklik yaşanmasının, yeterli bilgilendirilme durumunun ise umut ve kaygı düzeyinde farklı şekillerde değişikliğe sebep olduğu belirlenmiştir.
Sonuç:
Araştırmada yoğun bakımda yatan hastaların aile üyelerinin umut düzeyi yükseldikçe, kaygı düzeyinin azaldığı tespit edilmiştir.
References
1
Koukouli S, Lambraki M, Sigala E, Alevizaki A, Stavropoulou A. The experience of Greek families of critically ill patients: Exploring their needs and coping strategies. Intensive Crit Care Nurs 2018;45:44-51.
2
Gürkan A. Bütüncül yaklaşım: yoğun bakımda hastası olan aile üyeleri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2009;13:1-5.
3
Ünver V. Yoğun bakım ünitesinde hastası olan ailelerin gereksinimlerinin saptanması. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2003;7:75-81.
4
Sekmen K, Hatipoğlu S. Yoğun bakım ünitesi teknolojik ortamının hasta ve ailesi üzerine etkileri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 1999;3:22-6.
5
Özgürsoy B, Akyol A. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların ailelerinin gereksinimleri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008;12:33-8.
6
Sánchez VA, Fernández D, Pérez-Gutiérrez A, Fernández-Fernández M. Analysis of needs of the critically ill relatives and critical care professional’s opinion. Medicina Intensiva (English Edition) 2016;40:527-40.
7
Chen ML. Pain and hope in patients with cancer: a role for cognition. Cancer Nurs 2003;26:61-7.
8
Ören B. Yoğun bakımda hastası olan aile üyelerinin hemşirelerinden beklentileri ve etkileyen faktörler. Journal of Health Sciences and Professions 2018;5:217-26.
9
Friðriksdóttir N, Saevarsdóttir T, Halfdánardóttir SÍ, Jónsdóttir A, Magnúsdóttir H, Olafsdóttir KL, et al. Family members of cancer patients: Needs, quality of life and symptoms of anxiety and depression. Acta Oncol 2011;50:252-8.
10
Carson SS, Bach PB. The epidemiology and costs of chronic critical illness. Crit Care Clin 2002;18:461-76.
11
Anderson WG, Arnold RM, Angus DC, Bryce CL. Passive decision-making preference is associated with anxiety and depression in relatives of patients in the intensive care unit. J Crit Care 2009;24:249-54.
12
Torun N. Uzun süreli yoğun bakım ünitesinde hastası olan ailelerin deneyimleri: Nitel bir çalışma. DÜ Sağlık Bil Enst Derg 2019;9127-33.
13
Yıldız H, Subaşı H, Tekin S. Kanser hastalarının bakımıyla ilgilenen yakınlarının umut düzeylerinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2016;14:109-27.
14
Özyazıcıoğlu N, Tüfekci F. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebekleri bakım alan annelerin kaygi ve umutsuzluk düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2009;12:66-73.
15
Bilgin N, Yıldırım E. Kanser hastasi yakınlarının algıladığı sosyal destek ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aydın Sağlık Dergisi 2017;3:33-49.
16
Tütüncüoğlu C, Kaya B. Diyabetli çocuğu olan annelerin aile işlevlerinin ve durumluk sürekli kaygı düzeylerinin incelenmesi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi 2013;33:17-39.
17
Gaeeni M, Farahani MA, Mohammadi N, Seyedfatemi N. Sources of hope: Perception of Iranian family members of patients in the Intensive Care Unit. Iran J Nurs Midwifery Res 2014;19:635-42.
18
Snyder CR, Harris C, Anderson JR, Holleran SA, Irving LM, Sigmon ST, et al. The will and the ways: development and validation of an individual-differences measure of hope. J Pers Soc Psychol 1991;60:570-85.
19
Tarhan S, Bacanlı H. Sürekli umut ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being 2015;3:1-14.
20
Öner N, Le Compte A. Süreksiz durumluk/sürekli kaygı envanteri el kitabı. 1. Baskı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayını 1983;1-26.
21
Çalık F, Yılmaz A, Şentürk U, Akdeniz H, Sertbaş K. Otistik çocuğa sahip ebeveynlerin durumluluk ve sürekli kaygı. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri 2015;10:13-21.
22
Karasu D, Yılmaz C, Durmuş G, Özer D, Çağlayan Ü, Karaduman İ, et al. Yoğun bakım ünitesinde uzun süre tedavi edilen kritik durumdaki hastalarda sağlık bakımıyla ilişkili infeksiyonların değerlendirilmesi. Klimik Journal/Klimik Dergisi 2016;29.
23
Öncül A, Koçulu S, Elevli K. Bir devlet hastanesinin yoğun bakım ünitelerinde kazanılan hastane enfeksiyonlarının epidemiyolojisi. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2012;46:60-6.
24
Orak O, Sezgin S. Kanser hastasına bakım veren aile bireylerinin bakım verme yüklerinin belirlenmesi. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi 2015;6.
25
Acaroglu R, Kaya H, Sendir M, Tosun K, Turan Y. Levels of anxiety and ways of coping of family members of patients hospitalized in the Neurosurgery Intensive Care Unit. Neurosciences (Riyadh) 2008;13:41-5.
26
Öztunç G, Yeşil P, Paydaş S, Erdoğan S. Social support and hopelessness in patients with breast cancer. Asian Pac J Cancer Prev 2013;14:571-8.
27
Surucu S, Ozturk M, Alan S, Usluoglu F, Akbas M, Vurgeç B. Identification of the level of perceived social support and hope of cancer patients and their families. World Cancer Research Journal 2017;4:1-11.
28
Agård AS, Harder I. Relatives’ experiences in intensive care--finding a place in a world of uncertainty. Intensive Crit Care Nurs 2007;23:170-7.
29
Scott P, Thomson P, Shepherd A. Families of patients in ICU: A Scoping review of their needs and satisfaction with care. Nurs Open 2019;6:698-712.
30
Fry S, Warren NA. Perceived needs of critical care family members: a phenomenological discourse. Crit Care Nurs Q 2007;30:181-8.
31
Shorofi SA, Jannati Y, Moghaddam HR, Yazdani-Charati J. Psychosocial needs of families of intensive care patients: Perceptions of nurses and families. Niger Med J 2016;57:10-8.
32
McAdam JL, Fontaine DK, White DB, Dracup KA, Puntillo KA. Psychological symptoms of family members of high-risk intensive care unit patients. Am J Crit Care 2012;21:386-93; quiz 394.
33
Lewis CL, Taylor JZ. Impact of prior ICU experience on ICU patient family members’ psychological distress: A descriptive study. Intensive Crit Care Nurs 2017;43:129-35.
