ÖZET

Amaç:

İyileşme umudu kalmayan ve ölümün yaklaştığı düşünülen terminal dönem hastalarda uygulanan tıbbi müdahalelerin hastaya yararı halen tartışılan bir konudur. Bu çalışmada yoğun bakım ünitesinde yatan terminal dönem hastaların prospektif olarak analiz edilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:

Üniversite hastanesi erişkin yoğun bakım ünitesine Aralık 2016 ile Mayıs 2017 tarihleri arasında yatan 61 son dönem hastanın, genel özellikleri ve laboratuvar sonuçları incelenmiştir. Burada hastaların palyatif prognostik indeks (PPI) ve palyatif bakım yatış skoruna (PBYS) göre beklenen yaşam süreleri, mortalite oranları ve mortaliteye etki eden faktörler, hasta başı maliyetler değerlendirilmiştir.

Bulgular:

Ölen hastaların yoğun bakım kalış süresi ortalama 13,83 gün iken hayatta olan hastaların ortalama 30,69 gün idi (p<0,05). PBYS ölen ve hayatta kalan hastalar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklı bulunmadı. Ölen hastaların PPI 6,48 ve hayatta olan hastaların PPI 3,73 olarak bulundu (p<0,05). Ölen hastaların palyatif beklenen yaşam süresi ortalama 3,78 gün iken hayatta olan hastaların palyatif beklenen yaşam süresi ortalama 71,42 gün olarak bulundu (p<0,05). Yoğun bakım kabulünde malignite en sık görülen primer hastalıktı (33 hasta). Ölen hastaların tedavi maliyeti ortalama 3654.50 dolar iken hayatta olan hastaların tedavi maliyeti ortalama 7053.38 dolar olarak bulundu (p<0,05).

Sonuç:

Gerekli prognostik skorlama sistemleri kullanılarak son dönem hastalar palyatif bakım ünitesine veya hospise alınmalıdır. Yoğun bakımlardaki yatak kapasitesi tedavi edilme şansı olan hastalar için kullanılması sağlanmalıdır. Terminal dönem hastaların palyatif bakım ünitelerine ve hospislere yatışı ile gereksiz sağlık harcamalarından kaçınılabileceği düşünülmektedir.

References

Lorenz KA, Lynn J, Dy SM, Shugarman LR, Wilkinson A, Mularski RA, et al. Evidence for improving palliative care at the end of life: a systematic review. Ann Intern Med 2008;148:147-59.

Vincent JL. Cultural differences in end-of-life care. Crit Care Med. 2001;29(2 Suppl):N52-5.

Schonwetter RS. Overview of Hospice and Palliative Care in Oncology. Cancer Control 1996;3:197-203.

Komurcu S. Current status of palliative care in Turkey. J Pediatr Hematol Oncol 2011;33 Suppl 1:S78-80.

Palyatif Bakım Evde ve Hastanede Çalıştay Raporu. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu. İzmir Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Ege Geriatri Derneği Yayınları No:1. 2013.

Yoğun Bakım Ünitelerinin Standartları Genelgesi [Internet]. Sağlık Bakanlığı. 2016 [cited 04/01/2018]. Available from: http://www.saglik.gov.tr/TR,10979/yogun-bakim-unitelerinin-standartlari-genelgesi-200853.html

Büken NÖ, Büken E. „Nedir Şu Tıp Etiği Dedikleri?“. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2002;11:17-20.

Buchan JE. Nurses’ estimations of patients’ prognoses in the last days of life. Int J Palliat Nurs 1995;1:12-6.

Maltoni M, Nanni O, Pirovano M, Scarpi E, Indelli M, Martini C, et al. Successful validation of the palliative prognostic score in terminally ill cancer patients. Italian Multicenter Study Group on Palliative Care. J Pain Symptom Manage 1999;17:240-7.

Morita T, Tsunoda J, Inoue S, Chihara S. The Palliative Prognostic Index: a scoring system for survival prediction of terminally ill cancer patients. Support Care Cancer 1999;7:128-33.

Aygencel G, Türkoğlu M. Bir Dahili Yoğun Bakım Ünitesindeki Terminal Dönem Hastaların Genel Özellikleri ve Maliyetleri. Turkish Journal of Medical & Surgical Intensive Care Medicine/Dahili ve Cerrahi Bilimler Yogun Bakim Dergisi 2014;5.

Brown CE, Engelberg RA, Nielsen EL, Curtis JR. Palliative Care for Patients Dying in the Intensive Care Unit with Chronic Lung Disease Compared with Metastatic Cancer. Ann Am Thorac Soc 2016;13:684-9.

Aygencel G, Turkoglu M, Turkoz Sucak G, Benekli M. Prognostic factors in critically ill cancer patients admitted to the intensive care unit. J Crit Care 2014;29:618-26.

Angus DC, Barnato AE, Linde-Zwirble WT, Weissfeld LA, Watson RS, Rickert T, et al. Use of intensive care at the end of life in the United States: an epidemiologic study. Crit Care Med 2004;32:638-43.

Maltoni M, Caraceni A, Brunelli C, Broeckaert B, Christakis N, Eychmueller S et al. Prognostic factors in advanced cancer patients: evidence-based clinical recommendations--a study by the Steering Committee of the European Association for Palliative Care. J Clin Oncol 2005;23:6240-8.

Arai Y, Okajima Y, Kotani K, Tamba K. Prognostication based on the change in the palliative prognostic index for patients with terminal cancer. J Pain Symptom Manage 2014;47:742-7.

Namal A. Terminal dönem hastalarına yaklaşıma eleştirel bir bakış ışığında hospis düşüncesi. Demirhan AE, Oğuz Y, Elçioğlu Ö, Doğan H. Klinik Etik. Nobel Tıp Kitabevi, İstanbul 2000:595-616.

Morgan L, Howe L, Whitcomb J, Smith K. Improving communication and cost-effectiveness in the intensive care unit through palliative care: a review of literature. Dimens Crit Care Nurs 2011;30:133-8.

Yoğun Bakımda İzlenen Son Dönem Hastaların Süreçlerinin Değerlendirilmesi

ÖZET

References