ÖZET
Pandemi sürecinde koronavirus hastalığı-2019’a bağlı akut respiratuvar distres sendromu (C-ARDS) yoğunluğunun artması ile yüzüstü pozisyonun önemi artmıştır. C-ARDS hastalarında uzamış yüzüstü pozisyon sürelerinin hasta sırtüstü pozisyona çevrildikten sonra (post-yüzüstü etki) kan gazı parametreleri üzerine etkisinin, uzamış yüzüstü uygulamasının uygulanabilirliğinin, güvenliğinin ve 28 günlük mortalite üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Bu çalışma, 432’si yoğun bakım ünitesi olmak üzere toplam 1000 yataklı, tek merkezli, prospektif, gözlemsel bir çalışmadır. Şiddetli ve orta ARDS; standart yüzüstü (16 saat) ve uzatılmış yüzüstü (36 saat) pozisyonu uygulanan hastaların kan gazı parametreleri (PaO2/FiO2, PaO2, SpO2 vb.) karşılaştırıldı.
Uzamış yüzüstü grubunda yüzüstü sonrası sırtüstü pozisyona alınarak 8. saatte (t4) (postyüzüstü) bakılan PaO2/FiO2, PaO2 ve SpO2 değerlerinin yüzüstü öncesine (t1) göre yüksek olduğu gözlenmiştir (p<0,001). Standart yüzüstü grubunda ise PaO2/FiO2 PaO2 ve SpO2 değerlerinin postyüzüstü dönemde korunmadığı hatta yüzüstü öncesine göre daha düşük olduğu görülmüştür. Standart yüzüstü grubundaki hastaların mortalitesi %51,7 (n=31); uzamış yüzüstü grubunda ise mortalite %45’dir (n=27).
Uzamış yüzüstü pozisyonu uygulaması ile C-ARDS hastalarında daha az iş gücüyle hastalara zarar vermeden (bası yarası, retina hasarı, eklem hasarı vb.) daha iyi kan gazı değişimi olduğu görülmüştür.