ÖZET

Bu yazıda, doğadan mantar yenmesi sonrası karaciğer ve böbrek hasarı gelişen bir olguyu sunmayı ve erken dönemde tedaviye eklenen hemoperfüzyonun önemini vurguladık. Mantar yedikten 8-10 saat sonra mide bulantısı ve kusma şikayetleri ile hospitalize edilen 33 yaşındaki erkek hastanın izlemi sırasında, karaciğer transaminazlarının hızlı bir şekilde yükseldiği gözlemlenmiş (AST: 1137 U/L-2039 U/L, ALT: 1405 U/L-2341 U/L). INR: 4,46 ve trombosit sayısı: 24,000/mm3 olan hasta, hastanemiz dahiliye servisinden, dış bir merkeze karbon filtreli hemoperfüzyon tedavisi için gönderilmiş. Ensefalopati, karaciğer transaminazlarındaki yükseklik ve trompositopeninin devam etmesi üzerine, hasta dahiliye servisindeki tedavisinin ikinci gününde yoğun bakım ünitemize yatırıldı. Yüksek dozda penisilin-G,N-asetilsistein, simetidin, K vitamini ve askorbik asitten oluşan konvansiyonel tedaviye her gün 3 saat hemoperfüzyon tedavisi eklendi. Yoğun bakım tedavisi sırasında toplamda 6 kez karbon filtreli hemoperfüzyon uygulanan hastanın karaciğer fonksiyon testlerinde düzelme (AST: 79 U/L, ALT: 56 U/L, INR: 1,4, trombosit sayısı: 109,000/mm3) görüldü. Mantar zehirlenmesi tespit edilen olgular için standart bir tedavi stratejisi veya antidot önerisi yoktur. Konvansiyonel tedavide; sıvı elektrolit desteğinin yanı sıra, gastrik lavaj uygulanır ve aktif kömür verilir. Plazmada bulunan amatoksinler böbrekler tarafından atıldığından, idrar çıkışı arttırılmalıdır. Diğer tedavi ajanları ise silibinin, penisilin-G, vitamin C, kortikosteroidler, tioktik asit ve N-asetilsistein’dir. Ayrıca plazmaferez, hemoperfüzyon ve hemodiyaliz diğer invaziv tedavi seçenekleridir. Ciddi karaciğer yetmezliği gelişmesi halinde karaciğer transplantasyonu tek tedavi seçeneğidir. Hemoperfüzyon kanın karbon veya aktif kömür içeren bir filtreden geçirilmesi işlemidir. Proteine yüksek oranda bağlanan ve yağda çözünen ajanlar hemoperfüzyon ile dolaşımdan daha kolay uzaklaştırılabilirler. Hemoperfüzyonun faydalı etkisi sadece alfa-amanitinin plazmadan temizlenmesi değil, aynı zamanda metionin, triptofan, fenilalanin gibi nörotoksik maddelerin temizlenmesiyle de olmaktadır.