Öz

Nekrotizan enterokolit (NEK), yenidoğanlarda gastrointestinal sistemle ilgili olarak sıklıkla karşılaşılan problemlerden bir tanesidir. Çalışmanın amacı, NEK tanılı yenidoğanlarda uygulanması gereken hemşirelik bakımının Neuman Sistemler Modeli yaklaşımı ve Kuzey Amerika Hemşirelik Tanıları Birliği (NANDA) tanıları ile ele alınmasıdır. Hemşirelik sürecinin ilk aşamasında hastaya ilişkin veriler toplanmıştır. Toplanan veriler ile hastaya ait veriler, hastanın algıladığı stresörler, hemşirenin hastayla ilgili algıladığı stresörler belirlenmiş ve veriler özetlenmiştir. Verilerin toplanmasının ardından olguya NANDA tanıları doğrultusunda on farklı hemşirelik tanısı konulmuş, her bir hemşirelik tanısı için beklenen hasta sonuçları, girişimler ve hemşirelik tanısı sonuçları belirlenmiştir. Bu olgu sunumunda, özellikle prematürelerde sıklıkla görülen NEK tanısı almış bir yenidoğanın mevcut ve olası sorunlarının çözülmesine ilişkin hemşirelik bakım planı yer almaktadır. Neuman Sistemler Modeli’nin hemşirelik bakımında kullanılması olguya planlı bir hemşirelik bakımı sunulmasını sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Neuman sistemler modeli, nekrotizan enterokolit, prematüre, hemşirelik bakımı

Referanslar

  1. Ertem D. Nekrotizan Enterokolit. In: Yurdakök M. (editors). Rudolph Pediatri, 22. baskı, Ankara, Güneş Tıp Kitabevi 2013, s. 246-9.
  2. Ergün S. Nekrotizan Enterokolit. In: Bolışık B, Yardımcı F, Didişen NA. (editors). Pediatrik Cerrahi Hastasının Hemşirelik Bakımı, 3. baskı, Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık 2015, s. 312-95.
  3. Luo L, Dong W, Zhang L, et al. Correlative Factors of the Deterioration of Necrotizing Enterocolitis in Small for Gestational Age Newborns. Sci Rep 2018;8:13.
  4. Chang HY, Chen JH, Chang JH, et al. Multiple strains probiotics appear to be the most effective probiotics in the prevention of necrotizing enterocolitis and mortality: An updated meta-analysis. PLoS One 2017;12:e0171579.
  5. Toprak ÜF, Vural G. Neuman’ın sistem teorisi ile endometrium kanserli bir vakanın incelenmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi 2017;10:50-70.
  6. Velioğlu P. Hemşirelikte Kuram ve Kavramlar. 2. baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2012, s.395-422.
  7. Lawson TG. Betty Neuman: Systems model. In: Alligood MR. (editors). Nursing Theorists and Their Work. 8th ed. USA: St. Louis: Mosby Elsevier; 2014. p.281-303.
  8. Dağ H, Kavlak O, Şirin A. Neuman sistemler modeli ve infertilite stresörleri. Türkiye Klinikleri J Nurs Sci 2014;6:121-8.
  9. Güner Ö, Kavlak O. Neuman sistemler modeline göre endometriyum kanserli hastanın bakımı: olgu sunumu. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;4: 94-102.
  10. Özkan S, Öztürk C. Neuman’ın sistemler modeli kullanımına bir örnek: pnömonili bir bebeğin hemşirelik bakımı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;4:109-14.
  11. Fawcett J. Contemporary Nursing Knowledge Analysis and Evaluation of Nursing Models and Theories. 2nd ed. Philadelphia: Davis Company; 2005.
  12. Uysal N, Khorshid L, Eşer İ. Neuman sistemler modeline göre bir vaka çalışması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;12:74-81.
  13. Arıkan, D., Çelebioğlu, A., Tüfekçi, F.G. Çocukluk dönemlerinde büyüme ve gelişme. Zeynep Conk, Zümrüt Başbakkal, Hatice Bal Yılmaz, Bahire Bolışık (Ed). Pediatri hemşireliği içinde, 2. Baskı, 2018, s. 83-6. İstanbul: Akademisyen Kitabevi.
  14. Carpenito-Moyet LJ. Nursing Diagnosis [Hemşirelik Tanıları El Kitabı]. Erdemir F. (translator). İstanbul: Nobel Tip Kitabevi; 2012.
  15. Alkaya SA. Betty Neuman: Sistemler Modeli. In: Karadağ A, Çalışkan N, Baykara ZG. (editörler). Hemşirelik Teorileri ve Modelleri. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2017. p. 444-63.
  16. Bourdenau L, Dee V. Assessment of chemotherapy-induced nausea and vomiting in women with breast cancer: a Neuman systems model framework. Res Theory Nurs Pract 2013;27:296-304.

Telif hakkı ve lisans

Telif hakkı © 2019 Yazar(lar). Açık erişimli bu makale, orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herhangi bir ortamda veya formatta sınırsız kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin veren Creative Commons Attribution License (CC BY) altında dağıtılmıştır.

Nasıl atıf yapılır?

1.
Ardahan Sevgili S, Yardımcı F, Bal Yılmaz H, Başbakkal Z. Nekrotizan Enterokolit Tanılı Prematüre Bir Yenidoğanın Neuman Sistemler Modeli’ne Göre İncelenmesi. Turk J Intensive Care. 2019;17(2):112-121. https://doi.org/10.4274/tybd.galenos2018.87609