Amaç:
İlaca dirençli enfeksiyonlara bağlı sepsis, yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) yüksek mortalite oranları ile ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı, YBÜ’de bir yıl içerinde ölen kritik hastaların demografik özelliklerinin, sepsis ve çoklu ilaç dirençli enfeksiyonlara bağlı (XDR) ölümlerin prevalansının belirlenmesidir.
Gereç ve Yöntem:
1 Ocak 2019-2020 tarihleri arasında YBÜ’de ölen hastaların verileri retrospektif olarak incelendi.
Bulgular:
YBÜ’ye kabul edilen 525 hastadan 269’u öldü. Ölen hastaların 115’i (%56,1) dahili, 118’i (%43,9) cerrahi YBÜ’deydi. Yaş ortalamaları 70,5±15 yıl olup 126’sı (%46,8) kadındı. Yoğun bakıma yatışta ortalama Akut Fizyoloji ve Kronik Sağlık Değerlendirmesi-II, Glasgow koma skalası, Sıralı Organ Yetmezliği Değerlendirmesi skorları sırasıyla 23,4±20,9, 9,8±4,4 ve 8,2±3,6 idi. YBÜ’ye yatış nedenleri solunum yetmezliği (%34,9), nörolojik disfonksiyon (%19), sepsis (%17,8) ve kardiyovasküler yetmezlik (%16) idi. Enfeksiyon 231 (%85,9) hastada görüldü. Sepsis tanısı ile ölen 109 (%40,5) hastanın 48’i (%40) sepsis tanısı ile YBÜ’ye yatırıldı. En sık solunum sistemi enfeksiyonları saptandı (%34,6). Yüz yetmiş hastada (%63,2) septik şok görüldü ve bunların 61’inde (%22,7) renal replasman tedavisi gerekti. Ölen hastaların %34,6’sında XDR enfeksiyon gelişti ve YBÜ’ye yatmadan önce antibiyotik kullananlarda görülme sıklığı daha fazlaydı (p=0,02). YBÜ’ye kabul edilmeden önceki ortalama hastanede kalış süresi ve YBÜ’de kalış süresi sırasıyla 22±25,8 ve 10,1±12,7 gün idi. Dahili YBÜ’de ölen hasta sayısı cerrahi YBÜ’de ölenlerden daha fazlaydı (p=0,018).
Sonuç:
Dahili YBÜ’de ölen kritik hasta sayısı cerrahi YBÜ’de ölenlerden daha fazlaydı. Ölen kritik hastaların %40’ına sepsis teşhisi konuldu ve bunların 1/3’ünde XDR enfeksiyonu vardı. YBÜ’ye yatmadan önce antibiyotik kullanan hastalarda XDR enfeksiyonları daha sıktı.
Anahtar Kelimeler: Çoklu ilaç direnci, sepsis, ölen kritik hasta, yoğun bakım ünitesi